15 Temmuz Kumpasının Faillerini Deşifre Eden Ayrıntı: “KAYSERİ” Valiliği Ataması

KENAN AKIN

15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi’ne her bakıldığında, olayın bir kumpas olduğuna dair yeni kanıtlar ortaya çıkıyor. Daha önce yapılan incelemelerde Sıkıyönetim Direktifi’nin 15 Temmuz kumpasının ana hatlarını barındırdığı ortaya konulmuştu.(1) Direktifin eklerinde görülen ayrıntılar ise direktifi kimlerin hazırladığı hakkındaki detayları ortaya koyuyor. Bunlardan en dikkat çekici olanı Kayseri Valiliğine atama yapılmış olması.

Yapılan atamanın geçtiği direktifin onbirinci maddesi şu şekilde: 

“Tüm valiler görevden alınmıştır. Ankara, İstanbul, İzmir ve Kayseri illerine ait vali ve büyükşehir belediye başkanları Yurtta Sulh Konseyi tarafından ivedilikle atandırılmıştır. Diğer iller ve ilçelerdeki vali, kaymakam ile gerek görülen belediye başkanlarının yerine görevlendirilmeler Sıkıyönetim Komutanları tarafından yapılacaktır. Önümüzdeki günlerde tüm il, ilçe vali, kaymakam ve belediye başkanları için atamalar Yurtta Sulh Konseyi tarafından yapılacaktır.”(2)

İlgili paragraf aslına dokunulmadan aktarılmıştır; çünkü cümlelerdeki düşüklükler ve kelimelerin yanlış kullanımı da oldukça önemli. Fakat şimdilik bu hususa değinmeden vali atamalarına bakmakta fayda var. 

Kayseri’ye Vali Atanması, 15 Temmuz’un Yaşar Büyükanıt’la Bağlantısını Teyit Ediyor. 

Bu maddede “Ankara, İstanbul, İzmir ve Kayseri”ye vali ataması yapıldığı görülüyor. İlk bakışta bunlardan Ankara, İstanbul ve İzmir illerine vali atanmış olması oldukça anlaşılabilir bir durum. Bu üç şehrin ortak özelliği Türkiye nüfusunun yaklaşık yarsının yaşadığı ilk üç büyük şehir olmalarıdır. Türkiye’nin yönetimi için bu şehirlerde otoritenin sağlanması önem arz ediyor.

Kayseri ise bu listede oldukça alakâsız kalmış gibi görünüyor. Diğer şehirler kısmen anlaşılır olsa da, Kayseri’ye acilen vali atanmasına ihtiyaç duyulduğu fikri pek akla yatkın değil. Üstelik her bir şehre ayrı ayrı (gerçekteki uygulamalara aykırı olarak) Sıkıyönetim Komutanı atanmışken, bu dört şehre bir de ayrıca vali ataması yapılması oldukça mantıksız. Bu durumda özellikle sorulması gereken soru şu: Neden diğer illere atama yapılmazken özellikle Kayseri iline atama ihtiyacı hissedilmiş olabilir? Kayseri’yi darbe açısından diğer illerden ayıran ve önemli kılan nedir?

Bu sorunun cevabı oldukça önemli, çünkü bizi 15 Temmuz kumpasının faillerine ulaştırıyor. Şöyle ki; darbelerden sonra devrilen liderin en güçlü destek bulduğu şehre, yani memleketine vali atanması, o liderin otoritesinin temsili olarak ortadan kaldırılması anlamına gelir. Bu tarz uygulamalar, yeni otoritenin halk tarafından daha çabuk kabul edilmesini sağlar.

Bu tür bir atama özellikle 1960 darbesinde gerçekleştirilmişti. 27 Mayıs 1960’da yapılan darbeden hemen sonra Adnan Menderes’in memleketi Aydın’a vali ataması yapılmıştı ve bu atama gazetelerin ilk sayfalarından duyurulmuştu.(3) 

15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi’nde yapılan Kayseri valisi atamasına bu gözle bakıldığında durum netleşiyor. 15 Temmuz’da Cumhurbaşkanı olan Erdoğan ile Başbakan olan Binali Yıldırım’ın Kayseri ile bu tür bir ilgileri mevcut değil. Eğer Sıkıyönetim Direktifi Erdoğan veya Yıldırım’a darbe maksadıyla hazırlanmış olsaydı, temsili olarak memleketleri olan Rize ve/veya Erzincan’a vali atamalarını içermesi gerekirdi. Fakat direktif, bu şehirlere atamaları içermiyor. Bu durum, direktifi hazırlayanların gerçekte Erdoğan veya Yıldırım’ı hedef almadıkları anlamına geliyor.

Peki, Kayseri’ye vali ataması ne anlama geliyor? Kayseri denildiğinde akla ilk, belki de tek gelen siyasi lider, Kayseri doğumlu olan Abdullah Gül.  Bu durum, 15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi’nin aslen Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde, Gül’e karşı bir darbe maksadıyla hazırlanan direktif olduğunu gösteriyor.

Sıkıyönetim Direktifi mesajının dijital nüshası üzerinde yapılan, daha önceki yazılarda paylaşılan incelemeler de bu tespiti doğruluyor. Kısaca hatırlatmak gerekirse; incelemelerden elde edilen bulgulara göre direktifin ilk oluşturulduğu tarih 12 Mart 2008 ve yazdırma tarihi ise 14 Mart 2008.(4) Hatırlanacağı üzere, 14 Mart 2008’de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, AKP’nin “laikliğe aykırı fiillerin odağı haline geldiği” gerekçesiyle kapatılması için Erdoğan ve Abdullah Gül dahil 71 kişinin 5 yıl süre ile siyasetten uzaklaştırılması istemiyle hazırladığı iddianameyi Anayasa Mahkemesi’ne sunmuştu.(5) O tarihte bu eylemle birlikte Yaşar Büyükanıt’ın Gül’e karşı darbe hazırlığı içinde olduğu iddianamelerde yer almıştı.(6) Yani, 15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi’nin ilk hazırlandığı ve çıktı alındığı tarih, Yaşar Büyükanıt’ın Abdullah Gül’e karşı darbe hazırlığında olduğu belirtilen tarih ile aynı.

Aşağıdaki görselde 15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi’nin bulunduğu CD’ye yönelik inceleme raporu görülüyor.(7)

“15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi”nin ilk oluşturulma ve yazdırma tarihlerinin AKP’yi kapatma girişimiyle aynı tarihlere denk gelmesi ve direktifte o tarihte Cumhurbaşkanı olan Abdullah Gül’ün memleketi Kayseri’ye vali ataması yapılmış olması, bu direktifin Yaşar Büyükanıt döneminde Abdullah Gül’e karşı hazırlatılan Sıkıyönetim Direktifinden uyarlandığını şüpheye yer bırakmayacak şekilde ortaya koyuyor. Diğer deyişle, 15 Temmuz’un bir kumpas olduğu, bu kumpasın askeri ayağının Yaşar Büyükanıt’la ilişkili bir grup tarafından gerçekleştirildiği artık çok net. 15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifi, bu kumpasın yazılı kanıtı. 

Sonuç Olarak;

15 Temmuz direktifinde görülen hatalar, direktifte görevlendirmelerin baz alınmadığını; aksine, görevlendirmelerin metne uydurulduğunu gösteriyor. Direktif hazırlanırken Kayseri Valiliği ataması gibi 2008 yılındaki durum için gerekli olan, fakat 15 Temmuz için tamamen ilgisiz olan metin kısımları dahi değiştirilmemiş. Bunun yerine metinle uyum sağlayacak şekilde valilik atamaları direktifin eklerine yerleştirilmiş, valilik atamalarının gerekli olup olmadığı göz önünde dahi bulundurulmamış. Dolayısıyla direktifin, gerçek bir Sıkıyönetim tesis edilmesi maksadıyla değil, tasfiye edilecek personelin eklerde yer almasına olanak sağlayacak şekilde düzenlendiği oldukça açık.

Direktifte Kayseri Valiliğine atama yapılmış olması, direktifin 2008 yılında Yaşar Büyükanıt döneminde hazırlanan direktiften uyarlandığını gösteriyor. Dijital bulguların da desteklediği bu tespit, 15 Temmuz kumpasının Yaşar Büyükanıt ile ilişkili bir grup tarafından planlandığını, Sıkıyönetim Direktifinin de yine bu grup tarafından hazırlandığını ispatlıyor. 

Dolmabahçe görüşmesiyle başlamış gibi görünen Erdoğan-Büyükanıt ortaklığı 15 Temmuz için Sıkıyönetim Direktifi’ni uyarlarken, anlaşılan bu tür kanıtları ortadan kaldırmayı gözden kaçırmış. Gözden kaçırılan bu hususların sonuçlarını ise bize zaman gösterecek… 

(1) Kenan Akın,15 Temmuz Kumpasını Deşifre Eden Belge: SIKIYÖNETİM DİREKTİFİ, 5temmuzdavalari.wpcomstaging.com/tr/2019/08/21/15-temmuz-kumpasini-desifre-eden-belge-sikiyonetim-direktifi/, 21 Ağustos 2019.

(2) İşte darbecilerin sıkı yönetim direktifleri, https://www2.karar.com/gundem/iste-darbecilerin-siki-yonetim-direktifleri, 10 Ocak 2020.

(3) https://www.timeturk.com/resim/fotogaleri/15/156842/25263.jpg, 15 Ocak 2020.

(4) Müyesser Yıldız, “Hulusi Akar Yurtta Sulh Konseyi Başkanı” yazılı belge için bilirkişi ne söyledi, https://odatv.com/hulusi-akar-yurtta-sulh-konseyi-baskani-yazili-belge-icin-bilirkisi-ne-soyledi-09041839.html, 30 Ekim 2019.

(5) 14 Mart darbe teşebbüsü ve Hüseyin Çelik, https://www.takvim.com.tr/yazarlar/rasim.ozan/2013/03/14/14-mart-darbe-tesebbusu-ve-huseyin-celik, 30 Ekim 2019.

(6) İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek:DÖRT YIL ÖNCE YAZILAN DARBE İDDİANAMELERİ, http://vatanpartisi.org.tr/genel-merkez/haberler/isci-partisi-genel-baskani-dogu-perincek-dort-yil-once-yazilan-darbe-iddianameleri-6899, 9 Kasım 2019.

(7) Kenan Akın, 15 Temmuz Sıkıyönetim Direktifinin Yaşar BÜYÜKANIT ile Ne İlgisi Var?, 5temmuzdavalari.wpcomstaging.com/tr/2019/11/24/15-temmuz-sikiyonetim-direktifinin-yasar-buyukanit-ile-ne-ilgisi-var/, 24 Kasım 2019.

YAZARIN DİĞER YAZILARI