15 Temmuz Arka Planı-1: 14 Temmuz’a Yetiştirilen EMASYA Yasası…
Kamuoyunda EMASYA (Emniyet Asayiş Yardımlaşma) protokolü olarak bilinen, “Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasındaki 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu 11/D Maddesi Gereğince Alınması Gereken Müşterek Tedbirlere İlişkin Protokol”, “Darbeye zemin hazırladığı gerekçesiyle” AKP Hükümeti tarafından 2010 yılında iptal edilmişti.
İlginç şekilde EMASYA Protokolünü tekrar yürürlüğe koyan 6722 sayılı yasa, bizzat Başbakan Binali Yıldırım tarafından Haziran ayında, 15 Temmuz’a haftalar kala, Meclis gündemine getirildi. Hükümet yasanın biran önce kabulü için yoğun gayret gösterdi.
TBMM‟den hızla geçirilen yasa, Erdoğan’ın imzalaması için 13 Temmuz’da TCGAP uçağıyla Ankara’dan Dalaman’a ve oradan Marmaris’e getirildi. 15 Erdoğan’ın bekletmeksizin onayladığı kanun 14 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlandı ve 15 Temmuz’dan bir gün önce devreye girdi.
Son dönemde oldukça sıklaşan terör olayları ve TSK’nın terör ve güvelik olaylarıyla ilgili görev ve sorumluluklarını düzenleyen bu yasa yüzünden, 15 Temmuz’daki olayları anlamakta zorluk çeken çok sayıda TSK personeli, olayların içine ve tuzağa kolayca çekildi.
Yasa, 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 11 inci maddesine aşağıdaki eklemeyi yaptı:
“Genel kolluk kuvvetlerinin imkân ve kabiliyetlerini aşan durumlarda terörle mücadele için gerekli olması veya terör eylemlerinin kamu düzenini ciddi şekilde bozması hâlinde, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla Türk Silahlı Kuvvetleri görevlendirilebilir… Görevlendirilecek Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerinin çapı, teşkilatı, konuşlandırılacağı yerler, emir komuta ilişkileri, kuvvet kaydırılması ve bu kapsamda gerekli görülen diğer hususlar Genelkurmay Başkanlığı tarafından belirlenir.
Görevlendirilen Türk Silahlı Kuvvetleri birlikleri ve personeli, kendi komutanının sorumluluğu altında ve onun emir ve talimatlarına göre 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda belirtilen yetkiler ile kolluk kuvvetlerinin genel güvenliği sağlamada sahip olduğu yetkileri kullanarak verilen görevleri yerine getirir.”